Kamienne Kręgi w Odrach

Na terenie Nadle?nictwa Czersk i Le?nictwa Odry, po prawej stronie rzeki Wdy, le?y rezerwat „Kamienne Kr?gi", którego obszar wynosi ok. 17 ha.

Po?ród sosnowego lasu znajduj? si? kr?gi kamienne – dziesi?? jest w ca?o?ci, s? równie? takie zachowane we fragmentach. Najmniejszy z nich ma ?rednic? 15 m, najwi?kszy – 33 metry. Na obwodnicy kr?gów ustawione s? kamienie, które wystaj? od 20 do 70 cm ponad powierzchni? ziemi. W ?rodku kr?gu znajduje si? jeden, czasem dwa kamienie. Na terenie rezerwatu znajduje si? oko?o 30 kurhanów, o ?rednicy od 8 do 12m.

Obecno?? kamiennych kr?gów i kurhanów od zawsze rozpala wyobra?ni? i ciekawo?? historyków, archeologów i domoros?ych badaczy. Zadaj? sobie oni pytania o to, jak powsta?y regularne uk?ady kamieni? Kto d?wiga? te g?azy i jakiemu celowi mia?o s?u?y? to dzie?o?

Pierwsze badania by?y prowadzone w drugiej po?owie XIX wieku, w trakcie prac zosta?o zniszczona cz??? kr?gów. Pomiarów topograficznych dokonano w 1915 r. Na ich podstawie wysuni?to tez?, ?e kamienne kr?gi kamienne by?y zegarami prehistorycznymi.

Pierwszym Polakiem - archeologiem, który zainteresowa? si? tym trenem by? prof. Józef Kostrzewski (odkrywca Biskupina). Zdaniem Kostrzewskiego, teren ten by? cmentarzyskiem z I i II w n.e., za? kr?gi i kurhany – grobami. W czasie prac odnalaz? w kurhanach z?oty wisiorek, paciorki szklane, spinki, sprz?czk? br?zow?, resztki tkanin, u?amki glinianych naczy? z okresu rzymskiego. Cz??? odkry? pozwoli?a postawi? tez?, ?e w okolicy pojawi? si? obcy lud – co pokrywa?o si? z innymi ustaleniami. W I w.n.e. na Pomorzu pojawili si? Gotowie, którzy przybyli z Skandynawii podczas swej w?drówki nad Morze Czarne. Pozosta?o?ci? po nich s? groby szkieletowe.

Badania archeologiczne zosta?y wznowione na pocz?tku lat 60-tych. W kurhanach znaleziono kolejne groby – w sumie oko?o 480 - a w nich liczne ozdoby. Bogactwa, odnalezione w grobach kobiecych zosta?y uznane za dowód wysokiej pozycji kobiety w ówczesnej spo?eczno?ci. Wiek cmentarzyska ustalono na II-IV wiek n.e.

Kolejne badania przeprowadzi? dr Tadeusz Grabarczyk. Zdaniem tego naukowca jest to cmentarzysko Gotów, którzy osiedli w okolicy nawet na 150 lat. Czas ich pobytu na Pomorzu uczony ustali? na lata 70-200 (220) n.e

Na terenie obj?tym badaniami odkryto ??cznie ponad 600 grobów.