Międzynarodowy Turniej Szachowy o Wieżę Zamku Malborskiego, rycerskie Oblężenie czy też Malborski Przegląd Muzyczny to zaledwie trzy spośród wielu różnorodnych imprez organizowanych na terenie Malborka. Miasto to jest jednak znane głównie z zabytkowego zamku gotyckiego.

Z badań archeologicznych wynika, że tutejsze tereny były zasiedlone już w okresie młodszej epoki kamienia. Znaleziono też pamiątki po Rzymianach. Jednak pierwsze pisane wzmianki pochodzą z 1250 roku, kiedy to Malbork (zwany wtedy Zantyrem) podarowano Zakonowi Krzyżackiemu. Ten zmienił nazwę osady na Marienburg, czyli Gród Marii. Już 36 lat później osada uzyskała prawa miejskie, nadane przez mistrza krajowego Konrada von Thierberga Młodszego. Od tego czasu odnotowuje się powolny, aczkolwiek systematyczny rozwój miasta, o czym mogą świadczyć wyznaczone działki dla nowych osiedleńców.

W średniowieczu mieszkańcy Malborka zajmowali się głównie handlem zbożem, drewnem, końmi oraz skórami i winem. Ponadto rozwijały się cechy rzemieślnicze piekarzy oraz rzeźników. Kolejne stulecia przyniosły miastu zaszczytne miano stolicy województwa malborskiego (1466-1772). Niestety, powojenne zniszczenia doprowadziły do tego, że wbrew tendencjom malborską starówkę rozebrano, a uzyskane w ten sposób materiały posłużyły do odbudowy m.in. Starego Miasta w Warszawie i Gdańsku.

Nic więc dziwnego, że najważniejszym i najcenniejszym zabytkiem Malborka pozostaje Zamek Wielkich Mistrzów Krzyżackich z XIV – XV wieku. Jego dziedziniec i wnętrze zostało otoczone ogromnymi murami obronnymi, za którymi skrywają się trzy zamki: Wysoki, Średni i Niski (nazywany też Przedzamczem). W sumie cała kubatura zajmuje powierzchnię ponad 250.000 m3. Specjaliści twierdzą, że jest to jeden z największych zachowanych do dzisiaj obiektów architektury gotyckiej na świecie. W 1997 roku został on wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Poza doskonale zachowanymi salami i obiektami muzealnym, turyści mogą również zobaczyć inscenizację walk, kiedy to rycerstwo polsko-litewskie próbowało zdobyć zamek w Malborku. Warto też zobaczyć spektakle z cyklu „Światło i Dźwięk”, które odbywają się w okresie letnim.

W zamku w Malborku można też zobaczyć pozostałości po arkadowych murach obronnych z I połowy XIV wieku, Bramę Mariacką i Garncarską oraz Basztę Maślankową, która pierwotnie spełniała funkcję strażnicy. Na uwagę zasługuje również zniszczony Szpital Jerozolimski, który w 2006 roku został wpisany na listę World Monuments Watch. Interesującym obiektem jest także Szkoła Łacińska, Młyn Górny i kościół św. Jana, wybudowany w II połowie XIV stulecia. Zwiedzając Malbork warto też zobaczyć jego system murów obronnych. Co ciekawe, jego rozbudowa trwała od XIII wieku aż do czasów nowożytnych.

Należy pamiętać także o tym, że Malbork wielokrotnie przemieniał się w plan filmowy. To właśnie tu powstały m.in. takie pozycje, jak: „Krzyżacy”, „Pan Samochodzik i Templariusze”, „Królowa Bona”, „Sztos”, „Wiedźmin”, „Król Olch”, „Przyłbice i kaptury” czy „Pan na Żuławach”.